Zawarcie związku małżeńskiego wiąże się z powstaniem wspólności majątkowej małżeńskiej czego logiczną konsekwencją jest powstanie także wspólnej odpowiedzialności majątkowej małżonków za długi. Możliwe są jednak sytuacje, w którym mimo istnienia tej wspólności, za dług będzie odpowiadał wyłącznie jeden z małżonków w granicach swojego majątku osobistego.
Kiedy małżonkowie odpowiadają majątkiem wspólnym?
Małżonkowie odpowiadają majątkiem wspólnym jedynie w sytuacji, gdy oboje oni są stronami czynności prawnej, która jest przyczyną powstania długu lub jeżeli drugi małżonek wyraził zgodę na czynność i jest na to dowód. W sytuacji gdy dług powstaje w wyniku zaciągnięcia zobowiązania przez jednego z małżonków, ale za zgodą drugiego, wierzyciel może żądać zaspokojenia powstałego z tej czynności prawnej długu z majątku wspólnego jedynie wówczas gdy wykaże, dokumentem urzędowym lub prywatnym, że drugi małżonek wyraził na powyższe zgodę.
Jeżeli zatem umowa została zawarta przez jednego z małżonków bez zgody drugiego lub zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej wówczas wierzyciel może zaspokoić się z majątku osobistego małżonka który zawarł umowę a także z jego wynagrodzenia za pracę, z dochodów uzyskanych przez niego z innej działalności etc.
W sytuacji, w której powstanie wierzytelności związana z prowadzeniem przedsiębiorstwa, którego majątek należy do wspólności majątkowej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku tegoż właśnie przedsiębiorstwa.
Kiedy występuje odpowiedzialność solidarna małżonków?
Odpowiedzialność solidarna po stronie małżonków- dłużników oznacza, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych z obowiązku świadczenia. Odpowiedzialność solidarna może wynikać wyłącznie z umowy lub z przepisów prawa.
Ustawodawca w art 30 KRiO wprowadził bezwzględną odpowiedzialność solidarną małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny.
Czym są zwykłe potrzeby rodziny?
Na to pytanie odpowiedział Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22.09.1966 r., sygn. akt: I CR 544/66. Sąd wskazał, że: „Przez zobowiązania zaciągnięte w sprawach wynikających z zaspokojenia zwykłych potrzeb rodziny należy rozumieć tylko te zobowiązania, które odnoszą się do normalnych, codziennych potrzeb rodziny, wymagających bezwzględnie zaspokojenia bez potrzeby podejmowania przez małżonków specjalnych decyzji. Wszelkie inne zobowiązania – zwłaszcza dotyczące większych zakupów ratalnych, nie dające się zakwalifikować pod pojęcie «zwykłych» potrzeb rodziny – zaciągnięte przez jednego małżonka nie rodzą odpowiedzialności solidarnej drugiego małżonka”.
Należą więc do nich wydatki związane z opłatami za żywność, media, czynsz za lokal, zaspokajanie nieluksusowych potrzeb. Natomiast nie należą zakup samochodu czy nieruchomości. Nie należą również do nich wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z nich. ( por. wyrok SN z dnia 5.08.2005 r. sygn.akt: II CK 9/05). Jednakże wydaje się że katalog takich potrzeb ulega zmianie z uwagi na zmieniające się warunki gospodarcze, możliwości i potrzeby przeciętnego człowieka.
Uwaga! Małżonkowie nie odpowiadają wspólnie za należności dochodzone z tytułu odpowiedzialności deliktowej (nie wynikającej z umowy).
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }